BẾN PHÀ SÔNG HÀN

Thời ấy dân Đà Nẵng gọi bọn tôi là “Bông tê sên”. Sáng sớm khi trời còn mờ mờ, sương giăng giăng từ đỉnh Sơn Trà chảy tràn mặt sông Hàn lạnh buốt. Hồi chuông, mõ công phu chùa An Hải vừa dứt, dân Đông Giang hối hả gồng gánh, chen chúc nhau lên phà. Họ mang theo mùi hăng hắc của gánh củi tươi, mùi cá tôm của biển Thọ Quang, Mân Thái, mùi rau củ tươi xanh từ những mảnh ruộng An Trung, Bắc Mỹ An. Những cô gái chân trần, đội những thúng hoa tươi từ Mỹ Khê, mặt còn ngái ngủ, quần ống thấp ống cao ước đẫm sương mai. Đèn đô thị bên tây sông chưa kịp tắt, mùi biển cùng đám bọn tôi ùa vào đánh thức , gọi một ngày mới bắt đầu.

Rồi mặt trời ló dạng, dòng sông nhuộm nắng vàng lóng lánh. Chuyến phà lúc này đầy ắp những tà áo trắng, sang sông đi học. Công chức, thợ thầy cũng lục tục đạp xe, tay xách, nách mang ( thường là cái túi đựng lon cơm ). Có lúc, phà đã rời bờ, người còn nửa trên nửa dưới, người cắp xe bên nách thót theo, đeo bám ngòai lang cang phà. Đồ đạc rơi tõm xuống sông là chuyện thường, cũng có khi người, xe cũng rớt. Thấy cảnh mà tội nghiệp “dân bông tê sên”.

Trưa, mặt trời đứng bóng, bên bờ tây hơi nóng hầm hập phả lên từ mặt đường nhựa, từ phố xá đông đúc. Đông Giang bắt đầu có gió biển thổi hiu hiu buồn ngủ. Hai chuyến phà ngang cũng lừ đừ, chậm chạp, khách vắng tanh. Xa xa có thể nghe tiếng đàn, lời ca buồn não ruột của người ăn xin, đang rảo bước trên phà. Dường như có một thỏa thuận, nếu ông P cụt và cô con gái mười hai tuổi đen nhẽm ,xin ăn trên phà chú Bảy” nhà chồ”, thì trên phà ông Mười mập sẽ là vợ chồng ông N mù. Những bài ca cũ mèm, hát đi hát lại mãi, nhưng là người trong cuộc, cùng cảnh chắc khó tránh khỏi mủi lòng…”Em hỏi anh bao giờ trở lại…mai mốt anh về.Anh trở về trên đôi nạng gỗ…”.Dòng sông trong vắt thấy cá lội, một bầy tang tình con nít, truồng như nhộng tắm sông ,vài đứa leo lên phà nhảy “bom”,”bùm” nước văng tung tóe lên boong. Vài chiếc xuồng nhỏ chèo qua lại như thoi, những vị khách lỡ chuyến phà trưa, sợ trễ công, lỡ chuyện nhảy vội xuống thuyền, tròng trành sang sông.

Chiều, chuông nhà thờ Khiết Tâm ngân nga, cây đa bên kia đường run run từng đám lá vàng rơi, gió cuộn mình kéo theo đám bụi và những chiếc lá xuống tận bến phà. Mặt sông Hàn bắt đầu gợn sóng lăn tăn, đám tàu cá rời bờ ra khơi, tiếng máy âm vang cả một khúc sông. Khói lam chiều uốn éo trên những nóc” nhà chồ” ven bờ. Phà lại chen chúc người về. Rồi màn đêm buông xuống. Đứng trên phà ngó bên tê sông đèn điện sáng choang như đám hát, ngó bên ni sông leo lắt ánh đèn như bãi tha ma. Đông Giang chi có một con đường cái chính trãi dài từ Sơn Trà đến tận Hội An. Đêm càng khuya trên sông càng vắng, nghe rõ tiếng mái chèo bì bõm của những con thuyền nhỏ sang sông, hun hút giữa đêm sâu. Những đêm mưa gíó mới thấm thiá cảnh “đêm mưa gọi đò lạnh run hai lá phổi”.